با ابلاغ مصوبه جدید هیئت دولت، تعرفه واردات گوشی‌های تلفن همراه برند اپل به‌صورت رسمی تعیین و اعلام شد. بر اساس این مصوبه، از این پس شرکت‌ها و اشخاص حقیقی می‌توانند به‌صورت تجاری یا شخصی نسبت به واردات گوشی‌های آیفون اقدام کرده و فرآیند رجیستری این دستگاه‌ها نیز انجام خواهد شد. انتشار این خبر، بسیاری از کاربران و علاقه‌مندان به محصولات اپل را با پرسش‌هایی مواجه کرده است:

• وضعیت دقیق این مصوبه چیست؟
• کاربرانی که هم‌اکنون مالک آیفون‌های سری 14 و 15 هستند، چه اقداماتی باید انجام دهند تا دستگاه‌هایشان فعال شود؟
• آیا این تغییرات منجر به کاهش یا افزایش قیمت آیفون خواهد شد؟
• آیا زمان مناسبی برای خرید این محصولات است یا باید منتظر کاهش احتمالی قیمت‌ها بود؟

در این بخش از مجله خبری فروشگاه بالتیک، قصد داریم به تمامی این سؤالات پاسخ دهیم و جزئیات مرتبط با این مصوبه و تأثیرات آن بر بازار گوشی‌های آیفون را بررسی کنیم.

تکلیف رجیستری آیفون‌های 14، 15 و 16 چه شد؟

صبح روز چهارشنبه، 9 آبان‌ ماه 1403، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی X،خبری مهم در خصوص رفع ممنوعیت رجیستری گوشی‌های آیفون منتشر کرد. وی در این پیام اظهار داشت:

“مشکل رجیستری آیفون با تدبیر دولت وفاق، حمایت ریاست محترم جمهور، و پیگیری فعالانه وزارت ارتباطات حل شد. باور دارم که با انجام کارهای کارشناسی و ایجاد وفاق، بدون ایجاد هیاهو و غوغاسالاری، می‌توان سایر مشکلات فضای مجازی و مطالبات مردم را حل کرد.”

این اظهارنظر هاشمی نشان‌دهنده تغییرات و تحولات قابل توجهی در سیاست‌های مربوط به واردات و استفاده از گوشی‌های آیفون در کشور است. وی همچنین با تأکید بر اهمیت کار کارشناسی و رویکردی مبتنی بر وفاق، مسیر حل چالش‌های حوزه فضای مجازی را ترسیم کرده است.

در همان روز، پس از جلسه هیئت دولت، خانم فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در جمع خبرنگاران اعلام کرد:

“منع رجیستری گوشی‌های آیفون برداشته شده است و فرایند آن به زودی منتشر خواهد شد.”

پس از این اظهارات، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، در پاسخ به سؤالات خبرنگاران درباره این تصمیم توضیح داد که هیئت دولت در جلساتی مشترک با وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و نهادهای امنیتی به بررسی دقیق موضوع پرداخته است. وی افزود:

“نتیجه نهایی این جلسات به رجیستر شدن گوشی‌های آیفون منجر شده است و جزئیات نحوه اجرای این فرآیند در آینده نزدیک اعلام خواهد شد.”

با وجود این خبر امیدوارکننده، انتشار نامه‌ای رسمی در همان شب باعث نگرانی بسیاری از کاربران و فعالان بازار شد. این نامه، که به امضای محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، رسیده بود، نشان می‌داد که واردات گوشی‌های آیفون با سود بازرگانی 96 درصدی امکان‌پذیر خواهد بود. متن این نامه تصریح می‌کرد:

“واردات هر نوع تلفن همراه هوشمند با نشان تجاری اپل، با سود بازرگانی (96) درصد مجاز می‌باشد.”

این تصمیم به سرعت واکنش‌های گسترده‌ای را در میان کاربران و فعالان بازار به دنبال داشت، زیرا نرخ بالای سود بازرگانی می‌تواند تأثیر چشمگیری بر قیمت نهایی این محصولات در بازار داشته باشد و دسترسی به این گوشی‌ها را برای بسیاری از کاربران دشوارتر کند.

انتشار نامه مربوط به سود بازرگانی 96 درصدی برای واردات گوشی‌های آیفون موجی از انتقادات را متوجه دولت کرد. بر اساس این نرخ، خرید آیفون 16 پرو مکس با حافظه 256 گیگابایت می‌توانست هزینه‌ای در حدود 200 تا 250 میلیون تومان برای کاربران در بر داشته باشد؛ موضوعی که بسیاری آن را نگران‌کننده و غیرمنطقی توصیف کردند.

با این حال، در جلسه 13 آبان‌ماه هیئت دولت، کمال تقوی‌نژاد، دبیر هیئت دولت، اعلام کرد که تعرفه‌های جدید واردات گوشی‌های اپل با جزئیاتی متفاوت تعیین شده است. وی در این خصوص اظهار داشت:

“حقوق ورودی مربوط به گوشی‌های برند اپل در سال جاری، برای گوشی‌های بالای 600 دلار مطابق قانون بودجه، در رویه تجاری 15 درصد و در سایر رویه‌ها (مسافری و پستی) 30 درصد تعیین شده است. همچنین برای آیفون‌های با قیمت 600 دلار و کمتر از آن، حقوق ورودی در رویه تجاری 5 درصد و در سایر رویه‌ها 6 درصد تعیین شده است.”

این تغییرات جدید نشان‌دهنده تعدیل در سیاست‌های پیشین و تلاش دولت برای کاهش هزینه واردات و تنظیم بازار گوشی‌های اپل است. با این وجود، همچنان برخی کارشناسان معتقدند که حتی این نرخ‌ها می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت نهایی آیفون‌ها در بازار داشته باشد و به دلیل تقاضای بالا، فشار مضاعفی بر مصرف‌کنندگان وارد کند.

منظور از سود بازرگانی 30 درصد برای گوشی‌های آیفون چیست؟

سود بازرگانی 30 درصد برای گوشی‌های آیفون به این معناست که واردکنندگان موظف‌اند مبلغی معادل 30 درصد ارزش دلاری گوشی را، به‌عنوان حقوق گمرکی یا سود بازرگانی، پرداخت کنند. این مبلغ بر اساس نرخ رسمی دلار (معمولاً پایین‌تر از نرخ بازار آزاد) محاسبه می‌شود، که در حال حاضر حدود 28 هزار تومان است. برای درک بهتر، اجازه دهید این فرآیند را برای یک گوشی آیفون با قیمت 1000 دلار بررسی کنیم:

1. قیمت اولیه با نرخ ارز صادراتی: این گوشی آیفون با ارز حاصل از صادرات وارد کشور می‌شود که نرخ آن حدود 63 تا 64 هزار تومان است. بنابراین، قیمت اولیه گوشی بدون احتساب تعرفه‌ها و هزینه‌های جانبی حدود 63 تا 64 میلیون تومان خواهد بود.
2. سود واردکننده: واردکننده معمولاً مجاز است 5 تا 15 درصد روی قیمت تمام‌شده گوشی اعمال کند. در این حالت، قیمت گوشی به حدود 70 میلیون تومان می‌رسد.
3. محاسبه سود بازرگانی 30 درصد: سود بازرگانی بر اساس نرخ رسمی دلار (28 هزار تومان) محاسبه می‌شود. بنابراین حدود 10 میلیون تومان هم بابت واردات گوشی به قیمت نهایی گوشی افزوده می‌شود. با افزودن این مبلغ سود بازرگانی، قیمت گوشی به حدود 80 تا 85 میلیون تومان خواهد رسید.

این هزینه نهایی، علاوه بر هزینه‌های احتمالی رجیستری و سایر موارد مرتبط است که می‌تواند قیمت نهایی را کمی افزایش دهد. چنین محاسباتی نشان می‌دهد که سیاست‌های گمرکی و ارزی، تأثیر مستقیم و قابل‌توجهی بر قیمت نهایی گوشی‌های آیفون در بازار داخلی دارند.

آیا دولت برنامه‌ای برای رجیستری آیفون‌های سری 14 و 15 دارد؟

بله، به نظر می‌رسد که دولت برنامه‌ای برای رجیستر کردن این مدل‌ها در نظر دارد. برای آیفون‌های سری 14 و 15 که پیش از این وارد کشور شده و به لیست سیاه مخابرات اضافه شده‌اند، به احتمال زیاد سازوکاری تعیین خواهد شد تا این دستگاه‌ها بتوانند آنتن دریافت کنند و فعال شوند. در این راستا، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات بیان کرده است که:

“نگاه ما بر این است که فرآیندها و سازوکارها را با همکاری وزارت صمت مشخص کنیم تا افرادی که این مدل‌ها را در اختیار دارند، بتوانند در یک فرآیند قانونی گوشی‌های خود را فعال کنند.”

دولت همچنین علاقه‌مند است تا از گوشی‌هایی که پیش‌تر، حتی به‌صورت غیرقانونی (قاچاق) وارد کشور شده‌اند، درآمدی کسب کند. با این حال، احتمالاً هزینه رجیستری این گوشی‌ها بالاتر از حد معمول تعیین خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود که تعرفه‌ای دو برابر، معادل 60 درصد ارزش گوشی، برای رجیستری این مدل‌ها اعمال شود. البته هنوز عدد نهایی هزینه رجیستری این دستگاه‌ها مشخص نشده و باید منتظر اعلام رسمی دولت باشیم. اما این موضوع نشان می‌دهد که رویکرد دولت در این زمینه، کسب درآمد و تنظیم بازار به شکلی است که حتی گوشی‌های پیش‌تر وارد شده نیز در فرآیند قانونی قرار گیرند.

هزینه رجیستری آیفون 16 چقدر خواهد بود؟

هزینه رجیستری آیفون به دو صورت محاسبه می‌شود:

1. برای رویه مسافری: 30 درصد از ارزش گوشی
2. برای رویه تجاری: 15 درصد از ارزش گوشی

در ادامه این بخش، هزینه تقریبی رجیستری برای آیفون‌های سری 16 را برآورد کرده‌ایم. توجه داشته باشید که این ارقام به نرخ روز دلار وابسته‌اند و ممکن است با تغییرات نرخ ارز تغییر کنند.

هزینه رجیستری سری آیفون 16:

• آیفون 16 (128GB تا 512GB): 14.5 تا 20 میلیون تومان
• آیفون 16 پلاس (128GB تا 512GB): 16 تا 21.5 میلیون تومان
• آیفون 16 پرو (128GB تا 1TB): 18 تا 26.5 میلیون تومان
• آیفون 16 پرو مکس (256GB تا 1TB): 21.5 تا 28.5 میلیون تومان

موارد تأثیرگذار بر هزینه رجیستری:

• قیمت روز دلار: نرخ ارز حاصل از صادرات (برای واردات) و دلار رسمی (برای محاسبه هزینه‌های گمرکی) مستقیماً بر هزینه نهایی تأثیر می‌گذارند.
• مالیات بر ارزش افزوده و سایر هزینه‌های گمرکی: این موارد به مبلغ رجیستری اضافه می‌شوند.

آیا آیفون‌های سری 14 و 15 که قبلاً خریداری شده‌اند، رجیستر می‌شوند؟

اگر آیفون‌های قدیمی به صورت قانونی وارد ایران شوند و هزینه‌های گمرکی مربوط به آنها پرداخت گردد، بله، این گوشی‌ها می‌توانند در ایران رجیستر شوند و برای استفاده فعال شوند. در چنین شرایطی، واردکننده موظف است که گوشی‌ها را از طریق فرآیندهای رسمی گمرک وارد کند و مراحل مربوط به ثبت و رجیستری را طی کند تا این گوشی‌ها به شبکه مخابراتی کشور متصل شوند؛ اما موضوعی که بسیاری از دارندگان آیفون‌های قدیمی را نگران کرده، مربوط به گوشی‌های آیفون است که پیش‌تر وارد کشور شده‌اند و مدت زمان زیادی از حضور آنها در بازار ایران می‌گذرد. این گوشی‌ها، به دلیل عدم طی شدن فرآیند قانونی واردات و رجیستری، اکنون ممکن است در لیست سیاه مخابرات قرار گرفته باشند. به گفته مسئولان، برای این گوشی‌ها هنوز رویه‌ای مشخص برای رجیستری و فعال‌سازی در نظر گرفته نشده است.

در این راستا، مقامات دولتی اعلام کرده‌اند که در آینده نزدیک، قانونی برای رجیستری گوشی‌های قدیمی و تعیین سازوکار لازم برای فعال‌سازی آنها مصوب خواهد شد. به این ترتیب، دارندگان آیفون‌های قدیمی می‌توانند امیدوار باشند که با تصویب این قانون، قادر به رجیستر کردن گوشی‌های خود و استفاده از آنها در شبکه موبایل کشور خواهند بود. بنابراین، دارندگان آیفون‌های قدیمی باید منتظر تصویب نهایی این قانون و اعلام جزئیات آن باشند تا بتوانند نسبت به فعال‌سازی دستگاه‌های خود اقدام کنند.